Inleiding

Handwerken op de lagere school … voor mij aan de ene kant lijden als er iets nuttigs gemaakt moest worden (babybroeken, babysokken) aan de andere kant plezier en voldoening als we mochten borduren en zelf patronen en kleuren mochten uitzoeken. We vonden het in die tijd ook nog heel normaal dat de jongens naar handenarbeid gingen, maar wij meisjes naar handwerken. Nuttige handwerken, zo heette dat op de rapporten van toen. Nog steeds woekert de discussie voort over het nut van handwerken tegenover dat van handenarbeid. Op de vrije scholen krijgen de jongens en de meisjes dezelfde vaardigheden aangeleerd.

Op bovenstaande foto kun je zien hoe de nuttige handwerken voor het nageslacht bewaard bleven. Mijn moeder had ook zo’n boek waar ik vroeger mee speelde. Waar het gebleven is? Weggegooid bij de laatste verhuizing denk ik.

Waar komt die voorkeur voor het een of het ander uit voort, behalve uit het reproduceren van hoe het er thuis aan toe ging? In mijn tijd kregen meisjes trouwens standaard gewoon meisjesspeelgoed en de jongens stoere constructiedozen. Met mijn voorkeur voor Mobaco (wie kent het nog), Lego, Wieltje Prik etc. deden mijn ouders niets. Zou er een architect in mij verloren gegaan zijn? Ik “speelde” met mijn Barbiepop, voornamelijk omdat ik die van oma had gekregen. En oma was mijn idool! Alle tantes leverden Barbiekleertjes-op-maat, maar meer dan aan- en uittrekken kon je daar niet mee. Zelf kleertjes maken was voor mij, ondanks het naai- en breionderwijs vele bruggen te ver.

Aanleg of opvoeding?

Aanleg dus.

Ook in mijn latere leven, zelfs nu nog, hield ik me bezig met zaken die het leven aangenamer maken. Een leuk stukje schrijven, een leuk muziekje spelen. Alles. Als het maar niet nuttig is. En hoewel uit hetzelfde conservatieve nest, heeft broerlief ook nooit iets nuttigs geproduceerd buiten zijn werk om. Timmeren, breien, schilderen, naaien, nee niet voor ons.

Ik vond bij mijn laatste verhuizing een zak vol handwerkjes die ik zelf gemaakt had. Een afspiegeling van het handwerkonderwijs uit die tijd maar ook een stukje persoonlijke ontwikkeling en creativiteit. Ik zal u daar regelmatig iets meer over vertellen en ook laten zien.